NACE Kodu Nedir? İş Yeri Tehlike Sınıfı Nasıl Belirlenir?

NACE Kodu Nedir?

NACE kodu, Avrupa Topluluğu’nda ekonomik faaliyetleri sınıflandırmak amacıyla kullanılan bir sistemin adıdır. Türkçesiyle “Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması” anlamına gelir. NACE kodları, işyerlerinin yaptığı faaliyetlere göre belirlenir ve her işletmenin ana faaliyet alanını tanımlar.

Türkiye’de NACE kodları, TÜİK ve SGK tarafından kullanılır. Aynı zamanda, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) mevzuatı kapsamında işyerlerinin tehlike sınıflarının belirlenmesinde de doğrudan etkili bir rol oynar.


NACE Kodu Nerede Kullanılır?

  • SGK kayıtlarında
  • Vergi dairesi kayıtlarında
  • İSG hizmetlerinde
  • Ticaret ve Sanayi Odası işlemlerinde
  • Teşvik ve destek programlarında

Tehlike Sınıfı Nedir?

İşyeri tehlike sınıfı; yapılan işin doğası gereği oluşturduğu risk seviyesini ifade eder. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işyerlerini üç ana tehlike sınıfına ayırır:

  • Az tehlikeli
  • Tehlikeli
  • Çok tehlikeli

Bu sınıflandırma, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince, alınacak önlemlerin ve yapılacak İSG hizmetlerinin kapsamını doğrudan etkiler.


NACE Kodu ile Tehlike Sınıfı Nasıl Belirlenir?

Her NACE kodu, bir tehlike sınıfı ile ilişkilendirilmiştir. Örneğin:

NACE KoduFaaliyetTehlike Sınıfı
10.11.01Un üretimiTehlikeli
41.20.01Konut inşaatıÇok tehlikeli
47.11.01Market, bakkal vb. perakende gıda satışıAz tehlikeli

Tehlike sınıfı, NACE koduna göre belirlenmiş listelere dayanır. Bu liste, bakanlık tarafından yayımlanmış ve resmi gazetede ilan edilmiştir.


NACE Kodu Nasıl Öğrenilir?

İşyeri NACE kodunu öğrenmek için şu yollar kullanılabilir:

  1. Vergi levhası – İşletmenin vergi levhasında genellikle yer alır.
  2. SGK işyeri sicil belgesi
  3. e-Devlet üzerinden Ticaret Sicil Sorgulama
  4. Ticaret Odası kayıtları

Yanlış NACE Kodu Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?

Yanlış NACE kodu kullanılması;

  • Tehlike sınıfının yanlış belirlenmesine,
  • İSG hizmetlerinin yetersiz olmasına,
  • Devlet desteklerinden yanlış yararlanmaya,
  • Denetimlerde cezalara yol açabilir.

Bu nedenle, faaliyet alanına uygun ve doğru NACE kodunun seçilmesi büyük önem taşır.


Sonuç: NACE Kodu, İSG’nin Anahtarıdır

NACE kodu sadece bir sayı dizisi değil, işletmenin faaliyet türünü ve yasal sorumluluklarını doğrudan etkileyen bir unsurdur. İş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ve işverenler için NACE kodunu doğru bilmek, hem yasal uyumluluk hem de çalışan sağlığı açısından kritik önemdedir.